3D yazıcılarda yetersiz ekstrüzyon (underextrusion), baskı sırasında filamentin yeterince veya düzenli bir şekilde akmaması durumudur. Bu sorun, baskıda kalite düşüklüğüne yol açarak katmanlar arasında boşluklar, zayıf yapılar, pürüzlü yüzeyler ve tamamlanmamış baskı alanları oluşmasına neden olur. Yetersiz ekstrüzyonun birçok nedeni olabilir, ancak çoğunlukla nozül tıkanıklığı, yanlış ayarlar veya filament kaynaklı sorunlardan kaynaklanır.
Yetersiz Ekstrüzyon Nedenleri ve Çözümleri
1. Nozül Tıkanıklığı
- Sorun: Filamentin aktığı nozülde birikmiş filament kalıntıları veya toz, filamentin akışını engelleyebilir.
- Çözüm: Nozülün temizlenmesi gereklidir. Küçük bir iğne ile nozül temizlenebilir veya daha güçlü tıkanıklıklar için yüksek sıcaklıkta filament boşaltma (nozzle cleaning) yapılabilir. Ayrıca, bazı durumlarda "cold pull" tekniği de tıkanıklığı gidermek için kullanılabilir. Cold pull yöntemi, filamentin soğuk durumda çekilmesiyle nozülde biriken kirlerin temizlenmesini sağlar.
2. Ekstrüzyon Sıcaklığının Düşük Olması
- Sorun: Filament yeterince yüksek sıcaklığa ulaşmazsa, akış zorlaşır ve yetersiz ekstrüzyon meydana gelir.
- Çözüm: Yazıcınızın önerdiği sıcaklık aralığını kontrol edin ve baskı sıcaklığını biraz artırmayı deneyin. Özellikle farklı filament türlerinde (örneğin, PLA, ABS, PETG) farklı sıcaklık ayarları gerektiği için, üreticinin önerdiği sıcaklık değerlerine göre ayarlama yapılmalıdır.
3. Filament Kalitesi veya Çapı Sorunları
- Sorun: Düşük kaliteli filamentler veya çapı tutarsız filamentler, akış sorunlarına neden olabilir. Çapı değişken olan filament, baskı sırasında düzgün bir şekilde beslenmez ve eksik ekstrüzyona yol açar.
- Çözüm: Yüksek kaliteli ve güvenilir markalardan filament tercih edin. Filamentin çapını mikrometre ile ölçerek çap tutarsızlığı olup olmadığını kontrol edebilirsiniz. Filament çapı, baskı ayarlarında belirtilen çap ile uyumlu olmalıdır (örneğin, 1.75 mm veya 2.85 mm).
4. Ekstruder Dişlisinde Filament Kayması veya Kirlenme
- Sorun: Ekstruder dişlisi, filamentin düzgün bir şekilde çekilmesini sağlar. Dişlinin üzerindeki kir, filamentin kaymasına veya düzgün çekilmemesine neden olabilir.
- Çözüm: Ekstruder dişlisini düzenli olarak temizleyin. Dişlinin filament üzerinde sağlam bir tutuşa sahip olduğundan ve gevşek olmadığından emin olun. Filament kayması gözlemleniyorsa, ekstruder basıncını artırmayı deneyebilirsiniz.
5. Filament Besleme Mekanizmasındaki Sorunlar
- Sorun: Filament makarasındaki sürtünme veya filamentin bükülmesi, filamentin akışını engelleyebilir ve yetersiz ekstrüzyona yol açabilir.
- Çözüm: Filamentin serbestçe akmasını sağlayacak bir makara düzeni oluşturun. Filamentin makaradan sorunsuz bir şekilde çözülmesini sağlamak için, filament rehberi veya rulmanlar kullanılabilir.
6. Ekstrüzyon Ayarları (Flow Rate)
- Sorun: Yazılım ayarlarında düşük flow rate (ekstrüzyon oranı) ayarı varsa, filament yetersiz çıkabilir.
- Çözüm: 3D yazıcı yazılımınızın (slicer) ayarlarından flow rate değerini kontrol edin. Bu ayar genellikle %100 olarak ayarlanmıştır. Yetersiz ekstrüzyon varsa, bu değeri %105 veya %110 gibi daha yüksek bir değere çekebilirsiniz.
7. Baskı Hızı
- Sorun: Baskı hızı çok yüksekse, filamentin yeterince eritilmesi zorlaşabilir ve bu da yetersiz ekstrüzyona yol açabilir.
- Çözüm: Baskı hızını düşürmeyi deneyin. Daha düşük bir baskı hızı, filamentin daha düzgün erimesini ve daha akıcı bir şekilde çıkmasını sağlar. Özellikle karmaşık veya küçük detaylara sahip parçalar basarken düşük hızlar tercih edilmelidir.
Yetersiz Ekstrüzyonu Önlemek İçin Ek İpuçları
- Kaliteli Filament Kullanın: Filamentin kalitesi, ekstrüzyonun sürekli ve düzgün olmasını sağlamak için çok önemlidir.
- Düzenli Bakım Yapın: Nozül ve ekstruder parçalarını düzenli olarak temizleyerek ve bakım yaparak tıkanıklıkları önleyin.
- Yazılım Ayarlarını Gözden Geçirin: Slicer yazılımınızdaki flow rate, sıcaklık ve hız ayarlarını baskı ihtiyaçlarınıza göre optimize edin.
- Filamentin Saklanmasına Dikkat Edin: Filament nemli bir ortamda saklanırsa yapısı bozulabilir ve baskı kalitesini etkileyebilir. Filamentlerin kuru bir yerde saklandığından emin olun.